Precedensy - Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Ochrona danych osobowych/ materiał prasowy/ list z adresem nadawcy

Precedensy. Sprawy różne

Tytuł:: Ochrona danych osobowych/ materiał prasowy/ list z adresem nadawcy
Wyrok:: Wyrok SN z dnia 2 października 2006r., sygn. V KK 243/06
Treść:: Odpowiedzialność karną na podstawie art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 101, poz. 926 ze zm.), za opublikowanie w materiale prasowym danych osobowych (np. adresu) wbrew zakazowi określonemu w art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.), ponosi redaktor naczelny jako osoba ustawowo obowiązana do ochrony tych danych. […] Instytucja administratora danych (art. 7 pkt. 4 u.o.d.o.), jak wiele innych wprowadzonych do obrotu prawnego ustawą o ochronie danych osobowych, nie znajduje prostego odniesienia do prasowej działalności dziennikarskiej. Przedmiotem obu będących w zainteresowaniu ustaw - Prawa prasowego i ustawy o ochronie danych osobowych, są uregulowania w sferze wartości gwarantowanych konstytucyjnie: wolności wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji (art. 54 ust. 1 Konstytucji RP) i ochrony informacji dotyczących osoby (art. 51 Konstytucji RP). Z samej natury tak określonych wolności i praw osobistych wynika, że w konkretnych sytuacjach może między nimi dochodzić do kolizji. Rygory ustawy o ochronie danych osobowych stanowią bowiem istotną przeszkodę w pozyskiwaniu i rozpowszechnianiu informacji. Powstające kolizje musiałyby zatem być rozstrzygane ad casum przez danie preferencji normom jednej bądź drugiej ustawy, w zależności od kryterium przyjętego przez organ rozstrzygający spór. […] Prawo prasowe, a więc ustawa uchwalona przed ustanowieniem konstytucyjnej ochrony danych osobowych, zawiera normy, w których ochrona danych osobowych jest jednak przewidziana. Wskazać wystarczy na przepis art. 14 ust. 6, stanowiący, że nie wolno bez zgody osoby zainteresowanej publikować informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery życia , chyba że wiąże się to bezpośrednio z działalnością publiczną danej osoby. Zakaz ten wzmacniają normy zawarte w art. 12 ust. 1 pkt. 2 (obowiązek chronienia przez dziennikarza dóbr osobistych każdej osoby, która okazuje mu zaufanie) i w art. 15 ust. 2 pkt 2 (obowiązek zachowania przez dziennikarza w tajemnicy wszelkich informacji, których ujawnienie mogłoby naruszać chronione prawem interesy osób trzecich). [….] Publikacja listu z adresem nadawcy w "Wiadomościach B." nastąpiła wbrew zakazowi określonemu w art. 14 ust. 6 prawa prasowego. Zgodnie z art. 25 ust. 4 tej ustawy za treść przygotowanych materiałów prasowych przez redakcję odpowiada redaktor naczelny. Opublikowanie materiału z uchybieniem zakazowi określonemu w art. 14 ust. 6 prawa prasowego powinno pociągać zatem odpowiedzialność karną redaktora naczelnego na podstawie art. 49 tejże ustawy. W tym jednak wypadku podstawy odpowiedzialności karnej należy upatrywać w innym przepisie. Ciąży bowiem na redaktorze naczelnym (osoba decydująca o celach i środkach przetwarzania danych) z mocy art. 36 ust.1 u.o.d.o., stosowanym na podstawie art. 3 a ust. 2 u.o.d.o. w prasowej działalności dziennikarskiej, powinność zabezpieczenia danych osobowych przed udostępnieniem osobom nieupoważnionym. Jest on z tej racji osobą obowiązaną do ochrony danych osobowych wszystkich, których dotyczą publikacje dziennikarskie kierowanej przez niego redakcji. Naruszenie tego specjalnego obowiązku ze sfery ochrony życia prywatnego wypełnia znamiona występku z art. 51 ust. 1 u.o.d.o., penalizującego bezprawne udostępnienie danych osobowych osobom nieupoważnionym przez osobę obowiązaną do ich ochrony. Wprawdzie w przytoczonym wyżej art. 3a ust. 2 u.o.d.o. nie wymienia się art. 51 jako stosowanego do prasowej działalności dziennikarskiej, ale zastrzega się w nim in fine , że przepisy ustawy znajdą jednak zastosowanie, jeśli wolność rozpowszechniania informacji istotnie narusza prawa i wolności osoby, której dotyczą. Jest oczywiste, że przekroczenie zasad ochrony danych przez udostępnienie osobom nieupoważnionym, jako objęte penalizacją, stanowi istotne naruszenie prawa do prywatności i do takiego zachowania przepis art. 51 ust. 1 u.o.d.o. powinien być stosowany także w odniesieniu do prasowej działalności dziennikarskiej, jeśli tylko sprawca należy do kręgu podmiotów typizowanego w nim przestępstwa. Art. 51 ust. 1 u.o.d.o., w wypadku wskazanego tu bezprawnego zachowania redaktora naczelnego, stanowi lex specialis w stosunku do art. 49 prawa prasowego i eliminuje tenże przepis z kwalifikacji prawnej czynu. Powyższy wywód prowadzi do konkluzji, że odpowiedzialność karną na podstawie art. 51 ust.1 u.o.d.o., za opublikowanie w materiale prasowym danych osobowych (np. adresu) wbrew zakazowi określonemu w art. 14 ust. 6 prawa prasowego, ponosi redaktor naczelny jako osoba ustawowo obowiązana do ochrony tych danych. Nie ponosi tej odpowiedzialności redaktor, który przygotował materiał prasowy do publikacji, gdyż ani z przepisów u.o.d.o. nie wynika, że na nim spoczywa obowiązek zabezpieczenia danych osobowych przed udostępnieniem osobom nieupoważnionym (art. 36 ust. 1), ani też prawo prasowe nie czyni go odpowiedzialnym karnie za opublikowanie materiału prasowego z naruszeniem art. 14 ust. 6., skoro odpowiedzialność za treść materiałów prasowych spoczywa na redaktorze naczelnym (art. 25 ust. 4). Oskarżony Bernard Ł., jako autor materiału prasowego, może natomiast na podstawie art. 38 prawa prasowego ponosić odpowiedzialność cywilną wspólnie z redaktorem naczelnym za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem tego materiału (w wypadku odpowiedzialności majątkowej - odpowiedzialność solidarną). […]
Żródło:: System Informacji Prawnej LEX a Wolters Kluwer business "Lex dla sędziego i prokuratora"

Zobacz również: