Precedensy - Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Cudzoziemcy/ areszt w celu wydalenia/ zaskarżalność decyzji sądu/ strony postępowania

Precedensy. Sprawy różne

Tytuł:: Cudzoziemcy/ areszt w celu wydalenia/ zaskarżalność decyzji sądu/ strony postępowania
Wyrok:: Uchwała SN z dnia 14 października 1999 r., sygn. I KZP 12/99
Treść:: Na podstawie art. 88 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach (Dz.U. Nr 114, poz. 739) dopuszczalne jest nie tylko zażalenie na postanowienie o zastosowaniu aresztu, ale także na postanowienie o odmowie zastosowania tego środka. Stroną postępowania w przedmiocie zastosowania aresztu w celu wydalenia (art. 88 ust. 2 tejże ustawy) – obok cudzoziemca, którego dotyczy wniosek o zastosowanie tego środka – jest prokurator. […] Jest zaś rzeczą pozostającą poza sporem, że w postępowaniu zainicjowanym wnioskiem wojewody, Policji lub Straży Granicznej, sąd musi mieć możliwość wydania zarówno postanowienia „pozytywnego”, jak i „negatywnego”. W przeciwnym bowiem wypadku jego rola sprowadzałaby się do bezkrytycznego zaakceptowania wniosku o zastosowanie aresztu. Wprawdzie w świetle art. 59 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach zastosowanie aresztu wobec cudzoziemca jest niekiedy obligatoryjne, to jednak nie oznacza to, iżby sąd pozbawiony był możliwości oceny spełnienia określonych w ustawie przesłanek zastosowania tego środka. Skoro zaś art. 88 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach, dla określenia przedmiotu zaskarżenia zażaleniem, odwołuje się do ust. 2 tego przepisu, to nie może ulegać wątpliwości, że zażalenie przysługuje zarówno na postanowienie „o zastosowaniu aresztu”, jak i postanowienie „o odmowie zastosowania aresztu”. Innym argumentem, który można przytoczyć na rzecz prezentowanej tezy, jest argument odwołujący się do zasad techniki legislacyjnej. Należy przyjąć, że ze względów językowych ustawodawca posłużył się w art. 88 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach sformułowaniem „postanowienie o ... zastosowaniu aresztu”, nie zaś „postanowienie w przedmiocie zastosowania aresztu”. Ponieważ przepis ten, konstytuując uprawnienia sądu do rozstrzygania w przedmiocie zastosowania aresztu, określa jednocześnie kompetencje wojewody, Policji oraz Straży Granicznej do wystąpienia w tej kwestii ze stosownym wnioskiem, jest rzeczą zrozumiałą, że wskazano w nim na treść takiego wniosku, którym organ uprawniony domaga się przecież „zastosowania aresztu”, a nie „rozstrzygnięcia w przedmiocie aresztu”. […] Ilekroć ustawodawca zamierza ograniczyć dopuszczalność zażalenia do jednego tylko kierunku, czyni to w sposób wyraźny i nie pozostawiający żadnych wątpliwości. Tak np. w art. 126 § 3 k.p.k. mowa jest o zażaleniu „na odmowę przywrócenia terminu”, w art. 159 k.p.k. zaś o zażaleniu „na odmowę udostępnienia akt”. W tych wypadkach nie ma oczywiście podstaw do przyjmowania, że zażalenie przysługuje także na postanowienie o przywróceniu terminu lub postanowienie o udostępnieniu akt. [....] Skoro postępowanie w przedmiocie zastosowania środków detencyjnych wobec cudzoziemców, o których to środkach mowa w art. 58 ust. 2, art. 59 ust. 1–3 oraz art. 88 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach, toczy się według przepisów k.p.k., a także jego statyka ukształtowana jest przez przepisy tego kodeksu, uzasadniony jest wniosek, iż ani wojewoda, ani Policja, ani też Straż Graniczna nie mogą w toku postępowania w przedmiocie zastosowania środków detencyjnych wobec cudzoziemca korzystać z uprawnień strony. […] postępowanie zmierzające do zastosowania aresztu w celu wydalenia najbliższe jest postępowaniu zmierzającemu do zastosowania tymczasowego aresztowania. W związku z tym układ stron procesowych w postępowaniu zmierzającym do rozpoznania wniosku o zastosowanie tego środka zapobiegawczego jest właściwy także dla postępowania, o którym mowa w art. 88 ust. 2 i 3 ustawy o cudzoziemcach. Stronami są zatem: osoba, w stosunku do której stosowane są środki detencyjne, a także prokurator. Prokurator więc, choć nie występuje z wnioskiem o zastosowanie aresztu, bierze udział w posiedzeniu mającym za przedmiot kwestię zastosowania tego aresztu albo składa wniosek na piśmie (art. 96 k.p.k. w zw. z art. 88 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach). Uznanie, że prokurator jest stroną w postępowaniu zmierzającym do rozstrzygnięcia wniosku o zastosowanie środków detencyjnych wobec cudzoziemców, koresponduje z rozwiązaniem przyjętym w art. 89 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach, zgodnie z którym prokurator sprawuje nadzór nad prawidłowością wykonania postanowienia o umieszczeniu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub o zastosowaniu aresztu w celu wydalenia.
Żródło:: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa nr 67/1999

Zobacz również: