Przeglądanie akt/ ograniczenia na etapie śledztwa/ prawo zaskarżenia decyzji prokuratora

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne procesowe

Tytuł:
Przeglądanie akt/ ograniczenia na etapie śledztwa/ prawo zaskarżenia decyzji prokuratora
Wyrok:
Postanowienie TK z dnia 27 stycznia 2004r., sygn. SK 50/03
Treść:
Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę na zasadniczą różnicę sformułowania art. 156 § 1 k.p.k., który to przepis deklaruje, iż "Stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta sprawy sądowej i daje możność sporządzenia z nich odpisów" i zaskarżonego art. 156 § 5 k.p.k. O ile paragraf pierwszy jest wyrazem jednej z podstawowych zasad postępowania karnego, to jest - zasady jawności (publiczności), obowiązującej na etapie postępowania sądowego, o tyle paragraf piąty reguluje odstępstwo od zasady tajności, dominującej na etapie postępowania przygotowawczego (por. S. Waltoś, Proces karny, zarys wykładu, Warszawa 2003, Wydawnictwo Prawnicze, s. 314; T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego, Komentarz, Kraków 2003, Zakamycze s. 410). Elementy jawności w tym postępowaniu, zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej, są bardzo ograniczone (np. przedstawienie zarzutów). Wydaje się bowiem oczywiste, że możliwość osiągnięcia celów postępowania przygotowawczego warunkowana jest, między innymi, zachowaniem w tajemnicy pewnych informacji, dowodów, itd. Stąd zasada udostępniania akt w postępowaniu sądowym ustępuje fakultatywności w postępowaniu przygotowawczym. Sytuacja prawna, ale przede wszystkim okoliczności faktyczne występujące w danym momencie stanowią każdorazowo o tym, czy podejrzany (jego obrońca) mogą zapoznać się z aktami. W doktrynie wyrażono przekonanie, iż "nie powinno budzić wątpliwości, że prokurator winien samodzielnie decydować, czy, kiedy i w jakim zakresie udostępnić akta" (T. Grzegorczyk, jak wyżej). Ta kompetencja prowadzącego postępowanie jest na tyle oczywista, iż poprzednio obowiązujące przepisy (art. 143 § 3 k.p.k. z 1969 r.) nie przewidywały nawet zaskarżenia decyzji w tej kwestii. Według obecnie obowiązującego kodeksu, na odmowę udostępnienia akt przysługuje zażalenie.
Żródło:
System Informacji Prawnej LEGALIS Wydawnictwo C.H. Beck

Zobacz również: