Spadek/ dług spadkowy/ żądanie spełnienia świadczenia
Precedensy. Sprawy cywilne
- Tytuł:
- Spadek/ dług spadkowy/ żądanie spełnienia świadczenia
- Wyrok:
- Wyrok SN z dnia 19 października 2007 r., sygn. I CNP 51/2007
- Treść:
- W procesie o wykonanie zobowiązania należącego do długów spadkowych to powód-wierzyciel ma obowiązek wykazać, że pozwany nabył spadek po zmarłym dłużniku. Najprostszym i najpewniejszym jest uzyskanie przez wierzyciela stwierdzenia nabycia spadku, gdyż w ten sposób zostanie definitywnie wskazany dłużnik, od którego można domagać się spełnienia świadczenia.
[…] Postanowienie stwierdzające nabycie spadku po określonym spadkodawcy stwarza, w stosunku do wymienionej tam osoby, domniemanie prawne (art. 1025 § 2 k.c.), że jest ona spadkobiercą. Domniemanie to odnosi się w pierwszej kolejności do sfery materialnoprawnej, pozwalając na ochronę osób trzecich, na których rzecz osoba wskazana w takim postanowieniu rozporządza prawem należącym do spadku (art. 1028 k.c.). Jednocześnie domniemanie wynikające z art. 1025 § 2 k.c. ułatwia sytuację dowodową spadkobiercy, który musi wykazać, że nabył spadek po oznaczonej osobie (np. w sytuacji, gdy realizuje wierzytelności należące do majątku spadkowego). Także wierzyciel spadkowy może powoływać się na wskazane domniemanie wówczas, gdy kieruje swoje roszczenie do spadkobiercy dłużnika. Wprawdzie z żadnego przepisu nie wynika, że w tej ostatniej sytuacji postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku stanowi jedyny dowód istnienia legitymacji biernej po stronie pozwanej, jednak dosyć trudno wyobrazić sobie inny sposób wykazania nabycia spadku przez pozwanego w sytuacji, gdy ten ostatni kwestionuje tę okoliczność. W polskim systemie prawnym nie został przyjęty system rezerwy, zgodnie z którym określone osoby należące do najbliższych krewnych zmarłego (w tym dzieci) zawsze dochodzą do dziedziczenia określonej części spadku. Tym samym nie sposób wykluczyć sytuacji, kiedy cały majątek spadkowy, a z nim odpowiedzialność za długi spadkowe, przejdzie na inne osoby niż te, które w ustawie zostały zaliczone do kręgu spadkobierców ustawowych (nawet pierwszego - art. 931 § 1 k.c.). Możliwe jest także złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Wykazywanie wskazanych okoliczności, tzn. pozostawienia przez spadkodawcę testamentu czy złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, nie może obciążać pozwanego, od którego wierzyciel domaga się spełnienia świadczenia z tytułu długu spadkowego.
Generalnie to wierzyciela obciąża dowód, że osoba pozwana jest dłużnikiem (art. 6 k.c.). Nie sposób rozumieć art. 6 k.c. w taki sposób, że to pozwany ma wykazać, iż dłużnikiem nie jest (z jakichkolwiek przyczyn). Stąd, w procesie o wykonanie zobowiązania należącego do długów spadkowych, powód-wierzyciel ma obowiązek wykazać, że pozwany nabył spadek po zmarłym dłużniku. Najprostszym i najpewniejszym jest uzyskanie przez wierzyciela stwierdzenia nabycia spadku. Zgodnie z art. 1025 § 1 k.c., na co zwracał uwagę Sąd Okręgowy, wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każda osoba, która ma w tym interes. W doktrynie i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że do kręgu osób mających interes w stwierdzeniu nabycia spadku należy wierzyciel spadkodawcy, gdyż w ten sposób zostaje definitywnie wskazany dłużnik, od którego może domagać się spełnienia świadczenia. - Żródło:
- System Informacji Prawnej LEX a Wolters Kluwer business "Lex dla sędziego i prokuratora"
Zobacz również:
Menu
Linkliste
Licznik odwiedzin: 161084323
