Kradzież samochodu/ umowa przechowania/ parking strzeżony
Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne
- Tytuł:
- Kradzież samochodu/ umowa przechowania/ parking strzeżony
- Wyrok:
- Postanowienie SN z dnia 24 września 2008 r. sygn. III KK 117/08
- Treść:
- Podmiotem przestępstwa określonego w art. 289 § 1 k.k. może być zarówno prowadzący parking strzeżony, jak i osoba go reprezentująca, którym taki pojazd oddano na przechowanie. […] W pierwszym rzędzie celowe jest przypomnienie, że zachowanie sprawcy przestępstwa określonego w art. 289 § 1 k.k. polega na zaborze cudzego pojazdu mechanicznego i że przybrać może jedynie formę działania. Pojęcie zaboru występujące w komentowanym przepisie interpretować należy tak samo, jak pojęcie zaboru stanowiące znamię przestępstwa kradzieży. Zabór pojazdu mechanicznego charakteryzują więc dwa elementy, które muszą występować łącznie: a) musi dojść do pozbawienia władztwa nad pojazdem osoby uprawnionej, b) musi nastąpić przejęcie władztwa nad pojazdem przez sprawcę i objęcie go we własne władanie (zob. M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas: Przestępstwa przeciwko mieniu, Kraków 1999, s. 248). Przyjmuje się w doktrynie, że nie zachodzi zabór pojazdu mechanicznego w sytuacji, w której sprawca jest na jakiejkolwiek podstawie prawnej uprawniony do użytkowania danego pojazdu mechanicznego (zob. A. Zoll red.: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Kraków 2006, t. III, s. 396). Zwraca się uwagę, że przywłaszczenie nie dotyczy sytuacji, gdy rzecz zostaje dana sprawcy tylko dla wykonania określonych czynności – wówczas właściciel nie traci posiadania rzeczy, a więc wchodzi w grę wyłącznie kradzież, a nie przywłaszczenie, tym bardziej nie sprzeniewierzenie (zob. L. Gardocki: Prawo karne, Warszawa 2007, s. 324). W judykaturze od dawna głosi się, że bezprawne krótkotrwałe użycie cudzego pojazdu mechanicznego nie stanowi ani zaboru mienia, ani użycia pojazdu mechanicznego w rozumieniu art. 289 § 1 k.k., jeśli sprawca jest uprawniony do użytkowania tego pojazdu, a zamiarem jego nie było uszczuplenie cudzego mienia i przysporzenie korzyści sobie lub osobie trzeciej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 1973 r., V KRN 175/73, OSNKW 1974, z. 1, poz. 15). Uogólniając, można powiedzieć: zabór pojazdu mechanicznego w celu krótkotrwałego użycia zachodzi w sytuacji, gdy sprawcy nie przysługuje prawo do używania danego pojazdu, a mimo to odbywa nim przejazd bez zgody uprawnionej osoby. […] Pomiędzy osobą prowadzącą parking strzeżony, którą reprezentował skazany, a właścicielami samochodów osobowych marki Citroën Jumbi i Polonez zawarta została umowa przechowania, uregulowana w Tytule XXVIII Kodeksu cywilnego (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1970 r., III CZP 2/70, OSPiKA 1971, nr 6, poz. 114 oraz wyroki: z dnia 6 czerwca 1991 r., II CR 740/90, OSNCP 1993, z. 3, poz. 38; z dnia 25 września 2002 r., I CKN 879/00, niepubl.; J. Winiarz red.: Kodeks cywilny z komentarzem, Warszawa 1989, t. III, s. 748). Nie ulega wątpliwości w literaturze cywilistycznej, że przechowawca – wbrew temu, co utrzymuje skarżący – nie jest posiadaczem zależnym, ale dzierżycielem w rozumieniu art. 338 k.c. Składający rzecz na przechowanie pozostaje wciąż posiadaczem samoistnym lub zależnym, co oznacza, że przechowawca pełni jedynie w jego interesie rolę zastępczą w zakresie fizycznego, bezpośredniego kontaktu z rzeczą. Przechowawca pozbawiony jest prawa dysponowania rzeczą, lecz ma tylko obowiązek czuwania nad nią (zob. M. Świderska-Iwicka: Odpowiedzialność cywilna przechowawcy, Toruń 1996, s. 15; S. Rudnicki: Komentarz do Kodeksu cywilnego, Warszawa 2004, s. 493; E. Gniewek red.: System prawa prywatnego. Prawo rzeczowe, Warszawa 2007, t. 4, s. 3). Można innymi słowy powiedzieć generalnie, że dzierżenie w znaczeniu technicznoprawnym odróżnia się od posiadania i nie stosuje się do niego norm dotyczących posiadania (zob. E. Gniewek: Prawo rzeczowe, Poznań 1996, s. 335). […]
- Żródło:
- Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba - Karna i Izba Wojskowa, Wyd. Red. Palestry z 2008 r. nr 12 poz. 100
Zobacz również:
Menu
Linkliste
Licznik odwiedzin: 160760539
