Precedensy - Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Bezpieczeństwo w komunikacji/ obrażenia ciała poniżej dni siedem/ brak znamion przestępstwa

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne

Tytuł:: Bezpieczeństwo w komunikacji/ obrażenia ciała poniżej dni siedem/ brak znamion przestępstwa
Wyrok:: Uchwała SN z dnia 18 listopada 1998 r., sygn. I KZP 16/98
Treść:: Nie popełnia przestępstwa, kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała lub rozstrój zdrowia trwające nie dłużej niż siedem dni. […] Wszelkie skutki mające postać obrażeń ciała, jeżeli powstały w następstwie nieumyślnie spowodowanego zdarzenia komunikacyjnego, jako posiłkowo tylko (bo są konsekwencją szczególnego zdarzenia w postaci nieumyślnego wypadku) znamionujące odrębny typ przestępstwa w komunikacji, zostały generalnie wyłączone spod działania przepisów rozdziału XIX k.k. Tym samym nie kształtują one samodzielnie przestępstw określonych w rozdziale XIX k.k., natomiast z woli ustawodawcy tylko niektóre z nich stały się znamionami dookreślającymi przestępstwa, o których mowa w rozdziale XXI k.k. (przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji), inne zaś przestały w ogóle znamionować jakiekolwiek przestępstwo. Trzeba zatem zgodzić się z poglądem zawartym we wniosku Prokuratury Krajowej, że jeżeli lekkie obrażenia ciała u człowieka spowodowane zostały nieumyślnie w wyniku wypadku drogowego, a nie należą one do znamion przestępstw zgrupowanych w rozdziale XXI k.k., a więc trzeba przyjąć, że ustawodawca uznał iż nie są przestępstwami takie zachowania w ruchu, których następstwem są takie właśnie obrażenia. […] od wielu lat w judykaturze przyjmuje się, że odpowiedzialność karna kierującego pojazdem mechanicznym w ruchu drogowym, który narusza zasady bezpieczeństwa w takim ruchu, określona jest wyłącznie w przepisach rozdziału XI, kodeksu wykroczeń, typizujących wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym (np. art. 86 i 87 k.w.) oraz w przepisach typizujących przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym (np. art. 177 k.k. z 1997 r.), przy czym granicę pomiędzy przestępstwem a wykroczeniem wyznaczają skutki, które wynikały z owego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Przyjęciu takiego stanowiska nie przeszkadzało to, że art. 86 k.w. nie zawierał ani znamienia naruszenia nietykalności cielesnej, ani znamienia nieznacznej szkody w mieniu, a nie zawierał ich również art. 145 § 1 k.k. z 1969 r. Stanowisko to było w doktrynie aprobowane (por. np. M. Bojarski i W. Radecki: Kodeks wykroczeń, Komentarz, Warszawa 1998, s. 321). Tamże wyrażono pogląd, że relacja pomiędzy art. 86 k.w. i art. 145 § 1 k.k. rozstrzygana była na podstawie reguły konsumpcji; jeżeli bowiem skutkiem niezachowania zasad bezpieczeństwa w ruchu był wypadek w rozumieniu art. 145 § 1 k.k. z 1969 r., to sprawca odpowiadał tylko za przestępstwo, gdyż naruszenie owych zasad było przyczynowe w stosunku do skutku określonego w tym przepisie. Inaczej mówiąc, w dotychczasowym stanie prawnym przestępstwem były takie zachowania, które, będąc naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, prowadziły do skutku w postaci każdego uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia albo poważnej szkody w mieniu, wykroczeniem zaś były pozostałe zachowania będące naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, które takich skutków nie powodowały. Należy więc stwierdzić, że w obecnym stanie prawnym „granica” pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem w ruchu drogowym została przesunięta „wyżej”, co powoduje, że wykroczenie obejmuje także te zachowania, które będąc naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym spowodowały skutki w postaci lekkich obrażeń ciała oraz wszelkiej szkody w mieniu (w odniesieniu do szkody majątkowej, z wyjątkiem działania żołnierza prowadzącego uzbrojony pojazd mechaniczny). Powyższemu stwierdzeniu nie stoi na przeszkodzie fakt, że art. 86 k.w. zawiera jedynie znamię „zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym”, a nie zawiera znamienia „lekkich obrażeń ciała”, czy szkody w cudzym mieniu. Nie ulega bowiem wątpliwości, że spowodowanie nieumyślnie wypadku drogowego, a w jego następstwie lekkich obrażeń ciała u innej osoby lub szkody w jej mieniu, w sposób wyraźny wskazuje na to, że zaistniał stan zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Wszystkie powyżej przedstawione rozważania prowadzą do wniosku, że nie popełnia przestępstwa określonego w art. 157 § 2 w zw. z § 3 k.k. ten, kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym (w tym: drogowym), wodnym lub powietrznym powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała lub rozstrój zdrowia trwające nie dłużej niż siedem dni, natomiast uczestnik ruchu drogowego może odpowiadać na podstawie art. 86 i nast. k.w.
Żródło:: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa z 1998 poz. 48

Zobacz również: