Precedensy - Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Własność nieruchomości/ zapis w księdze wieczystej/ wpis do rejestru zabytków

Precedensy. Sprawy cywilne

Tytuł:: Własność nieruchomości/ zapis w księdze wieczystej/ wpis do rejestru zabytków
Wyrok:: Wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 czerwca 2006r., sygn. IV SA/Wa 44/06
Treść:: Odpis z księgi wieczystej, w której dziale III ujawniono, że nieruchomość wpisano do rejestru zabytków, stanowi jeden z dowodów w sprawie, który winien być oceniony na gruncie art. 77 § 1 i 80 k.p.a. O tym, czy dany obiekt objęty jest formą ochrony decyduje nie wpis w księdze wieczystej, lecz decyzja wojewódzkiego konserwatora zabytków o wpisaniu do rejestru zabytków. […] Stosownie do art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) formami ochrony zabytków są: wpis do rejestru zabytków, uznanie za pomnik historii, utworzenie parku kulturowego i ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Decyzje o ustaleniu warunków zabudowy odnoszące się do obszarów i obiektów objętych powyższą ochroną, wymagają uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków (art. 53 ust. 3 pkt 2 i art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Ponieważ teren inwestycji położony jest w obrębie "Krakowa - historycznego zespołu miasta" uznanego za pomnik historii na mocy zarządzenia Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 r. (Monitor Polski Nr 50, poz. 418), koniecznym było uzyskanie stanowiska organu właściwego w sprawach ochrony zabytków. Organami ochrony zabytków jest wojewódzki konserwator zabytków jako organ I instancji oraz minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego jako organ wyższego stopnia (art. 89 i 93 ust. 1 powołanej ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami). W ocenie Sądu organy w dostateczny sposób wykazały, iż zakres planowanych prac nie naruszy wartości chronionych powyższym aktem. Przede wszystkim należy podnieść, iż Minister Kultury trafnie uznał, iż teren planowanej inwestycji podlega ochronie jedynie ze względu na historyczny układ urbanistyczno-architektoniczny. Zgodnie bowiem z § 2 zarządzenia Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 r. w sprawie uznania za pomnik historii celem ochrony pomnika historii, jakim jest "Kraków - historyczny zespół miasta", jest zachowanie autentyczności historycznego układu urbanistyczno-architektonicznego Krakowa. Uzgodnienie zatem inwestycji było możliwe jedynie pod kątem powyższego kryterium. Minister wyraźnie stwierdził, iż przekształcenia substancji dopuszczalne są, ale pod warunkiem, że nie naruszają wartości, z uwagi na które obiekt został objęty ochroną konserwatorską. Uwarunkowania natomiast zawarte w uzgodnieniu pozwalają uznać, iż zostanie zapewniona ochrona tego fragmentu historycznego zespołu miasta Krakowa. Nie było natomiast konieczności, jak twierdzi skarżący, dokonywania oceny przedsięwzięcia pod kątem ochrony sąsiedniej nieruchomości położonej przy ul. G. Skarga twierdzi, iż działka przy ul. G. została objęta ochroną konserwatorską, bowiem z księgi wieczystej wynika, iż wpisana została do rejestru zabytków miasta Krakowa. Działa w tym wypadku rękojmia wiary ksiąg wieczystych i organ nie było uprawniony do dokonania odmiennych ustaleń, będących wynikiem przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego. Stanowiska powyższego nie można podzielić. Otóż rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych wywiera skutek jedynie w zakresie ochrony praw nabywcy nieruchomości. Istotą rękojmi jest wyłączenie zasady, że nikt nie może przenieść więcej praw niż posiada (nemo plus iuris transeferre potest, quam ipse habet) i uznanie za skuteczne nabycie prawa nieistniejącego albo istniejącego, ale nieprzysługującego rozporządzającemu. Rękojmia osłania wyłącznie nabycie prawa własności lub innego prawa rzeczowego. Tym samym odpis z księgi wieczystej, w dziale III której ujawniono, że nieruchomość wpisano do rejestru zabytków, stanowi jeden z dowodów w sprawie, który winien być oceniony na gruncie art. 77 § 1 i 80 k.p.a. Organ zatem był uprawniony do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, co uczynił, i dokonania odmiennych ustaleń od tych, wynikających z odpisu z przedmiotowej księgi wieczystej. Dysponując innymi dowodami organy ustaliły, iż nieruchomość przy ul. G. w Krakowie nie widnieje w rejestrze zabytków. Wskazany natomiast w przedmiotowej księdze wieczystej obiekt pod poz. 466 Księgi rejestru stanowi kamienicę przy ul. K. Zgodnie z powołaną ustawą zabytek nieruchomy wpisuje się do rejestru zabytków na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do powyższego rejestru może być także wpisane otoczenie zabytku wpisanego do rejestru. Dopiero decyzja o wpisaniu do rejestru zabytków stanowi podstawę do ujawnienia wpisu w księdze wieczystej danej nieruchomości. O tym, czy dany obiekt objęty jest tą formą ochrony, decyduje nie wpis w księdze wieczystej, lecz decyzja wojewódzkiego konserwatora zabytków o wpisaniu do rejestru zabytków. Nietrafne są także argumenty dotyczące otoczenia nieruchomości położonej przy ul. G. w części ogrodu znajdującego się na posesji przy ul. G. Skoro bowiem ani teren objęty inwestycją, ani nieruchomość sąsiednia przy ul. G. nie zostały wpisane do rejestru zabytków, tym bardziej nie mogło zostać wpisane otoczenie zabytku przy ul. G., tj. przedmiotowy ogród. Związki zatem budynku przy ul. G. z ogrodem przy ul. G. nie mogły mieć żadnego znaczenia z punktu widzenia ochrony konserwatorskiej. Trafnie organ wywiódł, iż ani na terenie projektowanej inwestycji ani w jej bezpośrednim otoczeniu nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Jedynym zatem kryterium, które organ uzgadniający wziął pod uwagę, była ochrona historycznego układu urbanistyczno-architektonicznego jako pomnika historii. W tym zaś zakresie organ wyjaśnił, rozważył i ocenił planowane przedsięwzięcie.
Żródło:: System Informacji Prawnej LEX a Wolters Kluwer business "Lex dla sędziego i prokuratora"

Zobacz również: