Ciekawie... nie tylko o prawie

Dział redagowany przez prokuratora Jana Wojtasika

zapoznaj się z zasadami dot. [ cytowania strony ]

Utonięcie
Jest rodzajem gwałtownego uduszenia i polega na zatkaniu dróg oddechowych płynem, zwykle wodą. W przypadku utonięcia, czynnikiem, który uniemożliwia wymianę gazową tj. przenikanie tlenu do krwi jest jakiś rodzaj substancji płynnej określanej w medycynie sądowej jako płyn topielny. więcej»
Uzasadnienie
Zapewne niewiele przesady jest w stwierdzeniu, że decyzja podjęta przez organ procesowy jest tyle warta, ile wartości posiada jej uzasadnienie. Znaczenie argumentacji uzasadnienia łatwiej docenić pamiętając, że istotą procesu jest spór polegający na walce argumentów podnoszonych przez strony, a finałem tego sporu rozstrzygnięcie w postaci wyroku czy postanowienia przyznające rację jednym argumentom, a odmawiające jej pozostałym.więcej»
Wersje kryminalistyczne [śledcze]
Wersja stanowi jedno z centralnych i najważniejszych pojęć wypracowanych przez teorię i praktykę kryminalistyczną. Oznacza hipotetyczne odtworzenie charakteru zdarzenia będącego przedmiotem śledztwa, w tym zwłaszcza jego przyczyny i przebiegu, motywu działania i osoby sprawcy oraz rodzaju i stopnia jego winy. więcej»
Wiktymologia
Jest dziedziną kryminologii, a przedmiotem jej badań jest rola ofiary w genezie przestępstwa. Już dawno zauważono, że wiele śledztw nie może ruszyć z miejsca, jeżeli wcześniej nie ustali się tożsamości ofiary. Udzielenie odpowiedzi na pytanie, kim jest ofiara, czym się zajmuje, z czego żyje, z kim utrzymuje kontakty, czy łatwo popada w konflikty, jak spędza dzień należy do podstawowych kanonów sztuki śledczej. Umożliwia ustalenie motywu zbrodni, a co za tym idzie typowanie jej sprawcy. Czasem dobra znajomość ofiary i jej życia pozwala ustalić, czy w ogóle przestępstwo zaistniało. więcej»
Wizja lokalna
"Wizja" jest słowem wieloznacznym. Wizja może być może być prorocza, kusząca, obsesyjna, senna, apokaliptyczna, architektoniczna, na ekranie TV, przyszłości itp. Wg Słownika Języka Polskiego PWN, wizja to też urzędowe oględziny czegoś [terenu, lokalu] dla zbadania okoliczności przestępstwa, także dla oceny lub stwierdzenia czegoś. Takie właśnie rozumienie wizji bliskie jest kryminalistyce oraz procesowi sądowemu.więcej»
Włamanie
Dokładniej: kradzież z włamaniem, a więc taki sposób bezprawnego zaboru cudzego mienia ruchomego w zamiarze jego przywłaszczenia, który polega na usunięciu przez sprawcę "przeszkody", stanowiącej zabezpieczenie tego mienia przed innymi osobami. więcej»
Właściwość prokuratora
Ściganie przestępstw, poza strzeżeniem praworządności, jest podstawowym zadaniem prokuratury. Zakres działań mieszczący się w pojęciu "ścigania" jest szeroki i obejmuje m.in. takie konkretne zadania, jak: ujawnianie przestępstw, wykrywanie ich sprawców, zbieranie i utrwalanie dowodów niezbędnych do prawidłowego osądzenia, wniesienie oskarżenia i jego popieranie przed sądami, a nawet współuczestniczy w wykonaniu niektórych orzeczeń sądowych.więcej»
Włosy w kryminalistyce
Według Pisma na głowie policzone są wszystkie. Tak naprawdę porastają na całej niemal powierzchni skóry człowieka. Nie ma ich tylko na dłoniach, podeszwach stóp, czerwieni wargowej i kilku innych miejscach. Spełniają wiele różnych i ważnych funkcji. Osłaniają skórę przed skutkami urazów mechanicznych, chemicznych czy fizycznych. Uczestniczą w procesie termoregulacji organizmu, chronią oczy, nos i uszy przed kurzem, owadami i innymi niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, łagodzą tarcie ruchomych ocierających się o siebie powierzchni skóry, a nawet przekazują i odbierają niektóre sygnały o znaczeniu seksualnym.więcej»
Wstrząs jako przyczyna śmierci
Wstrząsowy mechanizm zgonu, określany też angielskim terminem "shock", znany był w medycynie sądowej od dawna. Klasyczny już dzisiaj podręcznik Medycyny sądowej pod red. Bolesława Popielskiego i Jana Kobieli z 1972 r. problemowi wstrząsu poświęca cały rozdział napisany przez Tadeusza Marcinkowskiego [B. Popielski, Jan Kobiela /red./ Medycyna sądowa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, W-wa 1972 s. 424 i nast.].więcej»
Wybuch przestrzenny
Może być niezwykle niebezpieczny i spowodować prawdziwą katastrofę. Na szczęście, zapewne wskutek wzrastającej świadomości użytkowników i dostawców gazu oraz coraz doskonalszych technologii, zdarza się coraz rzadziej. Jednak wybuchy przestrzenne są powodowane nie tylko z powodu nieodpowiedniego posługiwania się urządzeniami czy instalacjami gazowymi. Mieszaniny wybuchowe z powietrzem mogą tworzyć pyły wszelkich materiałów palnych, zbóż, a nawet metali. Długa lista substancji stanowiących potencjalne zagrożenie wyjaśnia, dlaczego wybuchy przestrzenne niektórzy nazywają wybuchami przemysłowymi.więcej»
Wykrywacz kłamstwa
Obowiązujące rozwiązania ustawowe w sposób jednoznaczny przesądziły o dopuszczalności stosowania w toku postępowania karnego badań z wykorzystaniem środków technicznych mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji organizmu tj. wariografu [poligrafu].więcej»
Wypadek komunikacyjny
W rozumieniu kodeksu karnego, spowodowanie wypadku w komunikacji to zdarzenie wynikające z naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w następstwie którego inna niż sprawca naruszenia osoba doznała obrażeń ciała lub poniosła śmierć [art. 177 § 1-2 k.k.]. więcej»
Wyrok bez rozprawy
Całe dziesiątki lat polscy widzowie amerykańskich filmów kryminalnych intrygowani byli specyficznym dla tego kraju sposobem orzekania w sprawach karnych - ugodą pomiędzy prokuratorem a przyszłym oskarżonym. Niezależnie od różnorakich zastrzeżeń podnoszonych pod adresem takiego sposobu kończenia śledztwa, jednemu nie można było zaprzeczyć: nawet najbardziej skomplikowane sprawy kończyły się znacznie szybciej i były mniej kosztownie niż wynikało to z polskich doświadczeń. więcej»
Zabójstwa seryjne
Są zjawiskiem rzadkim. Zdarzają się na całym świecie. W USA stanowią 1-2% wszystkich zabójstw, w innych krajach występują jeszcze rzadziej. Ich istotą jest pozbawienie życia co najmniej 2 osób w przeciągu dłuższego okresu czasu. Może chodzić o kilka miesięcy, miesięcy nawet lat.więcej»
Zabójstwo
Zabójstwo Polskie prawo karne odróżnia zabójstwo typu podstawowego, zabójstwo kwalifikowane oraz zabójstwo w typie uprzywilejowanym. Kryteriami rozróżniania poszczególnych typów są w szczególności: sposób pozbawienia życia ofiary, motywacja, jaką kierował się sprawca i inne szczególne okoliczności, w tym wielość ofiar czy wcześniejsze skazanie za zabójstwo.więcej»
Zadławienie
Profesjonalne rozumienie tego pojęcia różni się od potocznego. W medycynie sądowej oraz kryminalistyce zadławienie oznacza śmierć z uduszenia, której mechanizm polega na mechanicznym odcięciu dopływu powietrza do płuc poprzez bezpośredni ucisk ręką sprawcy na narządy szyi ofiary. Zadławienie, poza powieszeniem i zadzierzgnięciem, jest jedną z trzech postaci tzw. zagardlenia. [bliżej nt systematyki uduszenia na naszej stronie patrz pod adresem http://www.zielona-gora.po.gov.pl/index.php?id=36&ida=3638 więcej»
Zadzierzgnięcie
Jego istotą jest ucisk pętli skręconej wokół szyi siłą ludzkiej ręki. Najczęściej jest to sznur lub inne narzędzie o podobnych właściwościach. Zadzierzgnięcie jest jedną z trzech postaci zagardlenia. Pozostałe to powieszenie i zadławienie. Zagardlenia z kolei stanowią klasyczny przykład śmierci z uduszenia. [por. uwagi nt. pojęcia i systematyki uduszenia w tym dziale pod adresem http://www.zielona-gora.po.gov.pl/index.php?id=36&ida=3638 więcej»
Zaniechanie
W prawie karnym zaniechanie nie jest taką sobie pospolitą bezczynnością. Jest to przejaw świadomej aktywności człowieka polegający na powstrzymaniu się od działania, które nakazuje prawo. Chodzi przy tym o takie zachowanie się człowieka, które można streścić: uświadomieniem sobie określonego celu, podjęciem decyzji o jego osiągnięciu i doprowadzeniu do zrealizowania poprzez odstąpienie od uczynienia tego, co zgodnie z powinnością uczynić należało.więcej»
Zatory powietrzne w diagnozowaniu śmierci gwałtownej
W klasycznej medycynie sądowej obecność zatoru powietrznego w sercu oraz płucach uznawana jest za jeden z ważniejszych dowodów zażyciowego pochodzenia obrażeń ujawnionych podczas sekcji zwłok. Warto zauważyć też, że w przeciwieństwie np. do podbiegnięć krwawych, zatory powietrzne powstają poza obrębem uszkodzeń. Prawidłowość ta musi być brana pod uwagę zarówno przez kierującego sekcją prokuratora, jak i samego obducenta. Determinuje ona bowiem odpowiednią metodykę postępowania sekcyjnego, w tym zwłaszcza konieczność przeprowadzenia tzw. próby na zator powietrzny serca.więcej»
Zatrzymanie
W sensie prawnym uważane jest za formę przymusu, której istota sprowadza się do krótkotrwałego pozbawienia człowieka wolności. Zatrzymany nie ma prawa do swobodnego poruszania się i komunikowania z innymi osobami, bez zgody dokonującego zatrzymania nie może przekazać ani przyjąć jakichkolwiek przedmiotów i pozostaje w odpowiednio przystosowanym do takich celów miejscu pod nadzorem organu, do którego dyspozycji go zatrzymano. Jak ujmuje to R. A. Stefański, osoba zatrzymana nie może swobodnie dysponować sama sobą i nie może podejmować działań zgodnie z własną wolą.więcej»