Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Zielona Góra. Prokurator Rejonowy w Zielonej Górze postanowił umorzyć śledztwo w sprawie nieumyślnego narażenia, w okresie od nieokreślonego bliżej czasu do października 2012r., użytkowników drogi krajowej nr 27, na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo powstania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, poprzez niedopełnienie obowiązków, polegających na zaniechaniu wykonywania prac drogowych, w celu poprawy stanu bezpieczeństwa drogi, przez funkcjonariuszy publicznych z instytucji będącej zarządcą drogi.

Jak ustalono, w dniu 18 kwietnia 2012r. mieszkaniec Zielonej Góry, nadesłał do Prokuratury Rejonowej w Zielonej Górze pismo wraz z załącznikami - wydrukami publikacji prasowych oraz płyty CD, z własnym zapisem nagrania zarejestrowanego w trakcie jazdy odcinkiem drogi krajowej nr 27, z Zielonej Góry do Nowogrodu Bobrzańskiego, z wnioskiem o wszczęcie postępowania, w związku z podejrzeniem popełnienia przez zarządcę drogi krajowej nr 27, przestępstwa zaniechania podejmowania działań, w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa użytkowników w/w drogi, o czym wg zawiadamiającego miał przemawiać fakt zwiększenia się liczby zdarzeń drogowych na w/w odcinku.  

W międzyczasie, w lokalnych mediach ukazały się artykuły, w których dziennikarze przedstawili temat niepokojącego wzrostu w tamtym okresie, to jest do 24 kwietnia 2012r liczby kolizji i wypadków drogowych, na drodze krajowej nr 27, z Zielonej Góry do Nowogrodu Bobrzańskiego.

Zarówno temat poruszony w publikacjach prasowych oraz istotnie zwiększająca się stale liczba kolizji i wypadków drogowych na wspomnianym odcinku drogi doprowadziły do niezwłocznego powołania Komisji, która dokonała wizji lokalnej w terenie, a w skład której wchodzili przedstawiciele zarządcy drogi, to jest inspektorzy z zielonogórskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Zielonej Górze, Komendant Miejski Policji w Zielonej Górze, przedstawiciele Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Gorzowie Wlkp oraz Prokurator Rejonowy w Zielonej Górze.

Ze spotkania został sporządzony protokół.

Jednocześnie Prokurator Rejonowy w Zielonej Górze uznał za konieczne, wyjaśnienie w drodze procesowej, czy miało miejsce nie podejmowanie działań przez określonych funkcjonariuszy oraz czy zachodzi związek przyczynowy pomiędzy zaniechaniem podejmowania działań na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa drogi przez zarządcę drogi krajowej nr 27, to jest funkcjonariuszy publicznych z GDDKiA w Zielonej Górze, a zaistniałymi zdarzeniami drogowymi.

W związku z powyższym w sprawie wszczęto i przeprowadzono śledztwo, kierunku czynu z art.160 § 3 kk i art.231 § 1 kk w zw. z art.11 § 2 kk.

W toku śledztwa zabezpieczono od zarządcy drogi krajowej nr 27, to jest z zielonogórskiego oddziału GDDKiA obszerną dokumentację, z których to materiałów wynika, że przedstawiciele zarządcy, przez okres ostatnich kilku lat, dokonywali stałych- co rocznych oraz okresowych- 5 letnich kontroli drogi krajowej nr 27, przy udziale przedstawicieli Sekcji Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Zielonej Górze, w tym, na przedmiotowej trasie Zielona Góra-Nowogród Bobrzański.

Analiza zgromadzonych dokumentów nie nasuwa wątpliwości co do zasadności ani rzetelności podjętych kontroli oraz przeprowadzonych w okresie kilku ostatnich lat szeregu remontów oraz badania stanu jej nawierzchni, oznakowania pionowego i poziomego, badania istnienia potencjalnych zagrożeń, dla jej użytkowników, na poszczególnych odcinkach.

Przeprowadzane wizje w terenie nie ograniczały się jedynie do przeglądu samej drogi, ale miały przełożenie w podejmowanych działaniach, to jest przyczyniły się do wdrożenia przez zarządcę procedur do zmian w organizacji ruchu, jak np. wprowadzenie poprzecznych pasów akustycznych koloru czerwonego, wydłużono istniejące linie P-3 i P-4 i inne.

We własnym zakresie GDDKiA dokonywała pomiarów właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni, sporządzała plan działań sieci drogowej. Opracowany też został przez GDDKiA, na szczeblu centralnym, wdrożony przez zielonogórski oddział GDDKiA program redukcji liczby ofiar śmiertelnych. GDDKiA opracowuje też co rocznie raport o stanie technicznym nawierzchni asfaltowych i betonowych.

Na podstawie zgromadzonych dokumentów oraz zeznań przedstawicieli GDDKiA ustalono, że wszelkie remonty nawierzchni, w okresie ostatnich kilku lat przeprowadzane zostały w sposób należyty i nie zgłaszano uwag w trakcie ich odbioru technicznego. Odbiór następował każdorazowo przez uprawnione osoby, przedstawicieli zarządcy oraz inspektoratu nadzoru budowlanego.

O wprowadzenie przez zarządcę drogi poszczególnych zmian w organizacji ruchu drogowego, na w/w odcinku drogi krajowej postulowały też władze samorządowe, zgłaszając szereg propozycji, które przesłane zostały następnie do zaopiniowania Policji, jak lokalizacja miejsc kontroli ruchu drogowego.

W toku śledztwa uzyskano dokumentację od Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gorzowie Wlkp, w zakresie opiniowania przez Policję projektów stałej i tymczasowej organizacji ruchu na drodze krajowej nr 27.

Z uzyskanych materiałów wynika, że każdorazowo przed wprowadzaniem określonych zmian w organizacji ruchu na drodze krajowej 27, GDDKiA zwracała się do Komendanta Wojewódzkiego Policji o wyrażenie opinii w tym zakresie. Kilkakrotnie Policja zgłaszała uwagi do projektów i dopiero po ich wyeliminowaniu, wydawano decyzje o pozytywnym zaopiniowaniu danego projektu. W jednym z przypadków Komendant Wojewódzki Policji w Gorzowie Wlkp, pismem z dnia 30 czerwca 2011r, negatywnie zaopiniował projekt organizacji ruchu, poprzez wytknięcie, że proponowana zmiana organizacji zagrażać będzie bezpieczeństwu jej użytkowników. W szczególności, dotyczyły one zamierzonego wprowadzenia zmian nie likwidujących błędów w stałej organizacji ruchu polegających na zastosowaniu linii P-3a, która zezwalała na zmianę pasa ruchu, przed miejscem niebezpiecznym- wyznaczoną linią P-4, której najeżdżanie lub przekraczanie jest zakazane(rozporządzenie MSWIA w sprawie znaków i sygnałów drogowych z dnia 31 lipca 2002r.).

Kolejną opinią z dnia 08 grudnia 2011r, Komendant Wojewódzki Policji w Gorzowie Wlkp. ponownie wytknął zarządcy drogi błędy w stałej organizacji ruchu, o których mowa wyżej.

Pomimo tego, nie sposób założyć o istnieniu jakiegokolwiek związku przyczynowego pomiędzy zaistniałymi zdarzeniami drogowymi, a winą - chociażby nieumyślną, po stronie zarządcy drogi.

W ramach śledztwa przeprowadzono analizę zdarzeń drogowych zaistniałych w ostatnim okresie ( do sierpnia 2012r), z której to analizy wynika, że z 29 odnotowanych zdarzeń drogowych z udziałem kierujących uczestników ruchu drogowego, 26 zaistniało z wyłącznej winy kierującego pojazdem, w szczególności, w głównej mierze w wyniku przekroczenia dozwolonej i bezpiecznej w danej sytuacji drogowej prędkości, a tylko 3 zdarzenia miały inny charakter, jednak nie mającym żadnego związku z ukształtowaniem technicznym drogi czy stanem jej nawierzchni.

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego należy przyjąć, że - zarówno ukształtowanie drogi, jej oznakowanie pionowe i poziome oraz stan techniczny odpowiadają normom i przyjętym ograniczeniom, zastosowanym na tym odcinku trasy komunikacyjnej. Jedynie błąd kierującego pojazdem, głównie przekraczanie dozwolonej i bezpiecznej w danej sytuacji drogowej prędkości, stwarza bezpośrednie niebezpieczeństwo powstania określonych zdarzeń drogowych.

Dlatego też uznając, że brak jest związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem ze strony funkcjonariuszy publicznych z GDDKiA, która jest zarządcą drogi krajowej 27, a narażeniem użytkowników tej drogi, na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia- należało postępowanie przygotowawcze umorzyć, na zasadzie art.17 §1 pkt 2 kpk.

Jednocześnie umarzając postępowanie przygotowawcze w tej sprawie Prokurator Rejonowy w Zielonej Górze zwrócił się do Komendanta Miejskiego Policji w Zielonej Górze z prośbą o kontynuowanie podjętych w czasie trwania śledztwa, szeroko zakrojonych działań prewencyjnych związanych z bezpieczeństwem uczestników ruchu drogowego na drodze krajowej K-27. Działania te polegały na bardzo częstych kontrolach policyjnych radiowozami oznakowanymi i nieoznakowanymi a połączonych z pomiarem prędkości poruszających się na tej drodze pojazdów.

Nadto Prokurator Rejonowy w Zielonej Górze zwrócił się stosownym pismem do oddziału w Zielonej Górze GDDKiA o kontynuowanie działań o charakterze administracyjno-zarządzającym związanych ze stałą kontrolą utrzymującą jakość drogi krajowej K-27, a także o realizowanie planowanych przedsięwzięć inżynieryjnych związanych z przebudową tej drogi mającą na celu znaczącą poprawę bezpieczeństwa jej użytkowników./jcz