Tymczasowe aresztowanie/ warunkowe zastosowanie/ niejawnie uzyskane dowody przez CBA

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne procesowe

Tytuł:
Tymczasowe aresztowanie/ warunkowe zastosowanie/ niejawnie uzyskane dowody przez CBA
Wyrok:
Postanowienie SA w Warszawie z dnia 18 maja 2007r., sygn. II AKz 288/07
Treść:
1. Tzw. warunkowe tymczasowe aresztowanie nie wymaga zawarcia w orzeczeniu stwierdzenia o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci poręczenia majątkowego, a wystarczające jest orzeczenie oddające treść zastrzeżenia z § 2 art. 257 ze wskazaniem wysokości, rodzaju i warunków. 2. Uzyskane w trybie niejawnym przez CBA materiały nie mogą stanowić dowodu w sprawie o zabójstwo. Ustawa o CBA wprowadza prawo korzystania z dowodów uzyskanych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne w trybie art. 17 ust. 1 ustawy w sprawach wskazanych w zamkniętym katalogu przestępstw wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy. Przepisy te nie wymieniają zbrodni zabójstwa, ani nieumyślnego spowodowania śmierci. Sprawia to, że uzyskane w tym trybie dowody nie mogą być podstawą ustaleń, jako zgromadzone w sposób sprzeczny z prawem, a tym samym nielegalne. […] Uzyskane w trybie niejawnym przez CBA materiały nie mogą bowiem stanowić dowodu w sprawie o zabójstwo. Ustawa o CBA wprowadza prawo korzystania z dowodów uzyskanych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne w trybie art. 17 ust. 1 ustawy w sprawach wskazanych w zamkniętym katalogu przestępstw wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy. Przepisy te nie wymieniają zbrodni zabójstwa, ani nieumyślnego spowodowania śmierci. Sprawia to, że uzyskane w tym trybie dowody nie mogą być podstawą ustaleń, jako zgromadzone w sposób sprzeczny z prawem, a tym samym nielegalne, (podkreślenie SA). Powyższa interpretacja art. 17 ustawy o CBA znajduje jednoznaczne potwierdzenie w treści postanowienia składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie sygn. akt I KZP 6/07, wydanego po rozpoznaniu wniosku Prokuratora Generalnego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie zagadnienia prawnego na tle art. 19 ust. 5 ustawy o Policji. Sąd Najwyższy dokonując wykładni stwierdził, że: "przez uzyskane dowody mające znaczenie dla toczącego się postępowania karnego należy rozumieć wyłącznie dowody popełnienia przestępstw wymienionych w katalogu...". Wykluczył tym samym możliwość dowodowego wykorzystania materiałów nie mieszczących się w granicach dopuszczalności zarządzenia kontroli operacyjnej. Orzeczenie powyższe odnosi się do ustawy o Policji, niemniej oczywistym jest, że te same reguły dotyczą innych służb posiadających tożsame uprawnienia do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym Centralnego Biura Antykorupcyjnego, co stwierdził wprost Sąd Najwyższy w treści omawianego orzeczenia. Dlatego bezskuteczne jest powoływanie się przez Prokuratora Okręgowego w Warszawie na dowody uzyskane przez Centralne Biuro Antykorupcyjne w sposób naruszający udzielone mu ustawą uprawnienia, w sytuacji, gdy o wykładnię prawa wnosił Prokurator Generalny i uzyskał ją przed sporządzeniem przez skarżącego rozpoznawanego obecnie zażalenia. […] Jest oczywistym, że to prokurator w postępowaniu przygotowawczym dysponuje inicjatywą dowodową. Niemniej Sąd Apelacyjny musi wskazać, że postępowanie przygotowawcze wszczyna się, zgodnie z art. 303 KPK, wówczas tylko, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, a tymczasowe aresztowanie stosuje się tylko wobec tych podejrzanych, którym przedstawiono zarzut popełnienia konkretnie wskazanego przestępstwa. Dlatego sugestia, że podejrzanemu w przyszłości mogą być przedstawione inne zarzuty (k. 13-15 zażalenia), nie może w żaden sposób wpłynąć na ocenę istnienia w chwili obecnej podstaw do stosowania aresztowania, a musi być uznana za bezpodstawnie użytą. Co więcej zaś, przy tak nieprecyzyjnie zakreślonym celu i wymiarze dalszego postępowania przygotowawczego obiektywnie bezzasadna staje się obawa matactwa i obawa bezprawnego utrudniania postępowania ze strony podejrzanego, zaś czas trwania tak obszernie zakreślonego śledztwa niewątpliwie nie zakończy się w deklarowanym obecnie przez Prokuraturę terminie. […]
Żródło:
System Informacji Prawnej LEGALIS Wydawnictwo C.H. Beck

Zobacz również: