Precedensy - Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Wyrokowanie/ warunkowe umorzenie postępowania/ pojednanie się pokrzywdzonego ze sprawcą

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne procesowe

Tytuł:: Wyrokowanie/ warunkowe umorzenie postępowania/ pojednanie się pokrzywdzonego ze sprawcą
Wyrok:: Uchwała SN z dnia 30 września 2003 r., sygn. I KZP 19/03
Treść:: W wypadkach określonych w art. 66 § 3 k.k. pojednać się ze sprawcą może – w razie śmierci pokrzywdzonego – osoba najbliższa. […] Jedną z przesłanek warunkowego umorzenia postępowania związanych z czynem zarzuconym oskarżonemu jest zagrożenie karą, która – zgodnie z brzmieniem art. 66 § 2 k.k. – nie może przekraczać 3 lat pozbawienia wolności. Wyjątkowo ustawodawca dopuścił w przepisie art. 66 § 3 k.k. możliwość stosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania również do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Muszą być wówczas spełnione przesłanki, o których mowa w § 3 art. 66 k.k., niezależnie od ogólnych przesłanek stosowania tej instytucji określonych w § 1 art. 66 k.k. A mianowicie chodzi tu o wypadki, gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody. […] Sformułowanie ujęte w art. 66 § 3 k.k. „pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą” rozumieć należy, iż dotyczy ono wyłącznie pokrzywdzonego sensu stricto , a nie osoby lub jednostki organizacyjnej, którą „uważa się” za pokrzywdzonego. Pojednanie się pokrzywdzonego ze sprawcą stanowi bowiem wynik porozumienia się bądź mediacji, połączony z reguły z uzgodnieniem dotyczącym naprawienia szkody lub innego zadośćuczynienia. Za takim rozumieniem pojęcia pokrzywdzonego przemawia również stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia 15 września 1999 r. I KZP 26/99, w której stwierdza się, że: „krąg pokrzywdzonych w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. ograniczony jest zespołem znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych” (OSNKW 1999, z. 11–12, poz. 69). Sąd Najwyższy opowiedział się w ten sposób za przyjęciem definicji materialnej, a nie czysto procesowej pokrzywdzonego, co oznacza, że ustaleń czy dana osoba fizyczna lub prawna jest w rzeczywistości pokrzywdzoną wskutek przestępstwa, należy dokonywać w kontekście uregulowań zawartych w przepisach prawa materialnego. Dlatego na uwadze trzeba mieć przede wszystkim dobro prawne zaatakowane przez konkretne przestępstwo, gdyż posiadać status pokrzywdzonego znaczy to samo, co znajdować się w określonym stanie, faktycznym i zarazem prawnym, polegającym na tym, że dobro prawne danej osoby (podmiotu) zostało przestępstwem naruszone lub zagrożone. Jest to więc stan obiektywny i do tego, by zostać pokrzywdzonym nie potrzeba żadnej decyzji organu procesowego (por. W. Daszkiewicz: Pokrzywdzony przestępstwem, w: Nowa Kodyfikacja Karna, Kodeks postępowania karnego. Krótkie komentarze, z. 14, Warszawa 1998, s. 148–155; T. Grzegorczyk, J. Tylman: Polskie postępowanie karne, Warszawa 1998, s. 260–262; K. Marszał: Proces karny. Wydanie IV, Katowice 1997, s. 143–145).
Żródło:: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa nr 2003 poz. 78

Zobacz również: