Rozbój/ wymuszenie zwrotu świadczenia/ legalność wierzytelności

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne

Tytuł:
Rozbój/ wymuszenie zwrotu świadczenia/ legalność wierzytelności
Wyrok:
Postanowienia SN z dnia 17 marca 2008r., sygn. V KK 11/08
Treść:
Sprawca wymuszający zwrot świadczenia (art. 191 § 2 k.k.) działa ze świadomością, że na podstawie obowiązującego prawa przysługuje mu wierzytelność. Wierzytelność, o której mowa w tym przepisie, nie może dotyczyć działalności przestępczej. […] Przestępstwo stypizowane w art. 191 § 2 k.k. ma miejsce, gdy dążenie sprawcy jest zgodne z prawem. Chodzi o to, że sprawca wymuszający zwrot świadczenia działa w takim celu ze świadomością, że na podstawie obowiązującego prawa przysługuje mu wierzytelność, a więc że dłużnik jest zobowiązany do świadczenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2004 r., V KK 282/04, OSNKW 2005, z. 1, poz. 10). Podkreśla się w judykaturze, że wierzytelności, o których mowa w komentowanym przepisie, nie dotyczą bliżej nieokreślonych, tajemniczych rozliczeń związanych z działalnością przestępczą określonych osób, lecz udokumentowanych prawnych należności, których istnienie wiąże się z określonymi zobowiązaniami prawa cywilnego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 stycznia 2002 r., AKa 340/01, KZS 2002, z. 4). W wypadku gdy świadczenie jest nienależne, wchodzą w grę przestępstwa przeciwko mieniu (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 kwietnia 2000 r., AKa 22/00, OSAB 2000, z. 2). Przechodząc do konkretnej sprawy, trzeba powiedzieć: skoro skazani domagali się od pokrzywdzonego wydania zabranych im wcześniej narkotyków, które co prawda były uprzednio w ich posiadaniu, ale przecież nielegalnym (stanowiło to wręcz czyn przestępny), to żadną miarą nie wolno było ich dążenia uznać za prawnie dopuszczalne. […]
Żródło:
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba - Karna i Izba Wojskowa, Wyd. Red. Palestry z 2008 r. nr 9, poz. 66

Zobacz również: