Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze

Kierujący na podwójnym gazie są plagą lubuskich dróg. Tę tendencję próbują powstrzymać zarówno funkcjonariusze lubuskiego garnizonu policji, jak i prokuratorzy okręgu zielonogórskiego oraz sędziowie. Pierwsi sukcesywnie organizują akcje przeciwko pijanym kierowcom i zatrzymują prowadzących pod wpływem alkoholu i środków odurzających rozmaite pojazdy, a pozostali korzystając z dostępnych im ustawowych środków dbają o to, aby osoby te odpowiedziały za swoje czyny i poniosły odpowiednią karę.

Już w zeszłym roku Prokurator Okręgowy wielokrotnie apelował do użytkowników ruchu drogowego o rezygnację z prywatnego środka transportu po spożyciu alkoholu. Podjął również decyzję o wdrożeniu nowej zakładki - a mianowicie "Wyroki sądowe", która umożliwi zastosowanie kolejnego, obok zakazu prowadzenia pojazdów, środka karnego niezwykle uciążliwego dla nietrzeźwych kierowców.

Prokurator Okręgowy żywił wówczas nadzieję, że podawanie wyroków do publicznej wiadomości stanie się powszechną praktyką i będzie spełniać prewencyjną rolę zakreśloną przez przepisy kodeksu karnego dla tego środka karnego.

W 2011 roku, w ciągu 10 miesięcy funkcjonowania działu "Wyroki sądowe", na stronie internetowej prokuratur okręgu zielonogórskiego opublikowaliśmy 195 wyroków - w tym 188 w sprawach o kierowanie pod wpływem środków odurzających lub alkoholu. Ta ilość z jednej strony napawa optymizmem - daje nadzieję, że środek ten stanowić będzie hamulec dla potencjalnych nietrzeźwych sprawców zdarzeń na drogach, nadzieję, że widmo opublikowania danych i wizerunku powstrzyma ich przed siadaniem za kierownicą. Z drugiej strony przeraża jednak świadomość, że za każdym wyrokiem kryje się przecież kolejny nietrzeźwy lub odurzony narkotykami kierowca.

W ciągu 3 pierwszych miesięcy 2012 roku na stronie internetowej prokuratur okręgu zielonogórskiego podaliśmy 181 wyroków do publicznej wiadomości. 97 % z nich stanowiły przestępstwa w komunikacji, z czego 50 % popełnionych przez nietrzeźwych kierowców pojazdów mechanicznych. Przykładami takich kierujących pod wpływem alkoholu, są 36-letni obywatel Białorusi, który w dniu 17 lipca 2011 roku na drodze Mostki-Stok prowadził samochód ciężarowy marki Volvo z naczepą będąc w stanie nietrzeźwości - 2,33 prom. alkoholu we krwi oraz 38-letni mężczyzna, który w Poźrzadle również prowadził samochód ciężarowy z naczepą będąc w stanie nietrzeźwości - 2,73 prom. alkoholu we krwi.

Prokuratorzy prokuratur okręgu zielonogórskiego coraz częściej wnoszą do sądów o podawanie wyroków do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie ich na stronie Prokuratury Okręgowej w Zielonej Górze. Tego typu proceder stosują głównie w sprawach, stanowiących rażący problem społeczny, w sprawach, w których uznają to z różnych względów za potrzebne i celowe.

Chociaż możliwość umieszczania wyroków na stronie Prokuratury Okręgowej jest dostępna od marca 2011 roku, nie znaczy to jednak, że wcześniej środka karnego, jakim jest podawanie wyroków do wiadomości publicznej, nie stosowano. Wówczas prokuratorzy - co prawda rzadziej - wnosili o podanie wyroku do publicznej wiadomości w innych środkach masowego przekazu, np. gazecie.

Niepokój prokuratorów wnoszących o orzeczenie wobec nietrzeźwych kierowców podania wyroku do publicznej wiadomości, podzielają również sędziowie, którzy coraz chętniej stosują ten środek karny. Tym bardziej, że dzięki funkcjonowaniu działu "Wyroki sądowe" środek ten stał się jeszcze bardziej dolegliwy.

Przepis kodeksu karnego wskazuje, że sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania.

W doktrynie jednak istnieją podzielone opinie na temat tego, czy środek ten nie jest nadmiernie uciążliwym dla kierujących pod wpływem, czy nazbyt ich nie piętnuje? Środek karny podawania do wiadomości publicznej wyroków ma charakter jedynie subsydiarny względem kary zasadniczej wymierzonej przez sąd. A bywa, że środki karne są bardziej uciążliwe - dolegliwe dla sprawcy - skazanego niż kara zasadnicza, np. kara grzywny.

Wydaje się jednak przeważać opinia, że w przypadku podania wyroku mamy do czynienia z dolegliwościami o charakterze profilaktyczno-prewencyjnym. Informacja o karze ma pełnić funkcję prewencyjne - ma hamować potencjalne zapędy społeczeństwa, ma stanowić przeciwmotyw dla popełnienia przestępstwa.

Kolejnym argumentem przemawiającym za zasadnością informowania opinii publicznej o sprawcach naruszających przepisy art. 178a k.k. jest fakt, że wielu prowadzących pod wpływem alkoholu czy środków odurzających, nie tylko nie stosuje się do orzeczonych wobec nich zakazów kierowania pojazdami, ale przekracza normę kierując pod wpływem niedozwolonych substancji odurzających lub alkoholu. Takie wyroki stanowią blisko 14 % wszystkich podanych do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie internetowej Prokuratury Okręgowej, wyroków dotyczących sprawców dopuszczających się przestępstw komunikacyjnych.

Przykładem takiego orzeczenia, był wyrok w sprawie 35-letniego mężczyzny, który w dniu 13 listopada 2010 roku w Krośnie Odrzańskim kierował samochodem osobowym marki Rover, będąc w stanie nietrzeźwości (o zawartości 1,97 prom. alkoholu we krwi). Mężczyzna ten nie tylko był nietrzeźwy, ale prowadził pojazd w okresie obowiązującego go zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Krośnie Odrzańskim, na okres 5 lat, tj. od dnia 16.01.2007 roku do 16.01.2012 roku, przy czym czynu dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne.

"Jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie działania przez wszystkie kompetentne organy państwa, przez wszystkich uczestników dróg, niepotrzebna śmierć na drodze może dotknąć bezpośrednio lub pośrednio każdego z nas!!!"

Zakrojone na szeroką skalę akcje Policji i apele Prokuratora Okręgowego w Zielonej Górze o zachowanie ostrożności na drogach oraz wstrzemięźliwości alkoholowej uczestników ruchu drogowego będą kontynuowane, a prokuratorzy okręgu zielonogórskiego konsekwentnie wnosić będą o orzekanie opisanego wyżej środka karnego.

Zgodnie z art. 50 k.k. sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w określony sposób, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego./APa