Ciekawie... nie tylko o prawie

Dział redagowany przez prokuratora Jana Wojtasika

zapoznaj się z zasadami dot. [ cytowania strony ]

Przestępstwa wyborcze
Jednym z przejawów życia w państwie o ustroju demokratycznym jest przyznanie i zagwarantowanie obywatelom prawa do korzystania z przysługujących im praw wyborczych. Udział ogólnopolskich czy lokalnych plebiscytach powoduje, że głos każdego obywatela , jego potrzeby są lepiej słyszalne. Na straży tego uprawnienia stoi ustawodawca, który realizuje zasady powszechności, równości głosów, tajności, proporcjonalności i bezpośredniości wyborów oraz sankcjonuje przekroczenie wskazanych w przepisach karnych norm z prawem wyborczym związanych.więcej»
Przeszukanie
Przeszukanie To czynność procesowa, której dokonuje się w razie konieczności odnalezienia poszukiwanej osoby w celu jej wykrycia, zatrzymania albo przymusowego doprowadzenia. Przeszukanie może też mieć na celu znalezienie rzeczy mających znaczenie dowodowe w sprawie. Chodzi nie tylko o rzeczy, które służyły lub miały służyć do popełnienia przestępstwa [nóż, łom, komputer, fałszywa pieczątka].więcej»
Pseudonim
Samo słowo pochodzi z języka greckiego. "Pseudonymos" to ktoś "fałszywie nazwany" "zmyślony". Pseudonimami posługują się konspiratorzy, ale używają ich także dziennikarze, twórcy, aktorzy. Współcześnie, używanie pseudonimów jest zjawiskiem spotykanym przede wszystkim w środowiskach przestępczych. Równie chętnie pseudonimami posługują się członkowie dobrze zorganizowanych grup przestępczych, jak i przestępcy luźniej powiązani z jakimikolwiek strukturami. Wystarczy, że mają oni poczucie przynależności do środowiska skonfliktowanego z prawem.więcej»
Psychiatria kryminalna
Wg Słownika języka polskiego PWN, psychiatrią nazywamy dział medycyny traktujący o pochodzeniu, rozpoznawaniu i leczeniu chorób psychicznych. Dla znakomitego znawcy problemu prof. A. Bilikiewicza, psychiatria jest dziedziną medycyny, przedmiotem zainteresowania której są zaburzenia psychiczne uwarunkowane genetycznie, konstytucjonalnie, biologicznie, psychologicznie i społecznie. Natomiast bardziej nas tu interesujący termin "psychiatria sądowa" - jak ujął to prof. M. Cieślak - oznacza dyscyplinę zajmująca się badaniem i ustalaniem zjawisk psychiatrycznych dla celów stosowania prawa. więcej»
Psychiatria kryminalna - powołanie biegłych
W polskim prawie karnym obowiązuje zasada domniemania poczytalności.. Zasada ta oznacza, że poczytalności nie kwestionuje się tak długo, jak długo nie ujawnią się okoliczności nasuwające wątpliwości, czy faktycznie sprawca czynu karalnego w chwili jego dokonania posiadał zachowaną zdolność rozumienia jego znaczenia oraz możliwości kierowania swoim postępowaniem. Poczytalność jest więc nie wymagająca przeprowadzenia dowodu regułą, niepoczytalność względnie poczytalność w znacznym stopniu ograniczona - wyjątkiem, który wymaga udowodnienia.więcej»
Psychologiczne mechanizmy obronne
Stanowią przejawy reagowania człowieka na trapiące go problemy, zwłaszcza lęki czy konflikty wewnętrzne. Zwykle mają charakter podświadomy. Stając wobec problemu, którego rozwiązanie przerasta możliwości człowieka, unika on przyjęcia do wiadomosci niektórych niekorzystnych dla siebie informacji, a jednocześnie nawykowo poszukuje innych, które są mu wygodniejsze i pozwalają łatwiej znosić trudne sytuacje. W rezultacie dochodzi do produkowania dla siebie oraz świata zewnętrznego wprawdzie obiektywnie fałszywych, ale subiektywnie bardziej akceptowalnych interpretacji własnego postępowania.więcej»
Pułapka kryminalistyczna
Pułapka, jak wiele innych recypowanych do naukowej kryminalistyki terminów potocznych, jest pojęciem wieloznacznym. Wg słownika współczesnego języka polskiego, pułapka to mechanizm skonstruowany w tym celu, by nagle, z zaskoczenia kogoś uwięzić lub pozbawić życia. Pułapka to także odpowiedni sprzęt i ludzie rozstawieni w taki sposób, by kogoś znienacka zaskoczyć, schwytać, złapać na gorącym uczynku, albo podstęp, który ma kogoś zmylić, naprowadzić na fałszywy trop, skłonić do określonego, niekorzystnego dla danej osoby działania, a także nieprzyjemna sytuacja życiowa, z której trudno wybrnąć.więcej»
Rany
Są jednym z typowych następstw urazu mechanicznego na organizm żywy. Ich istotą jest przerwanie anatomicznej ciągłości tkanki. W przypadku skóry dochodzi do uszkodzenia jej wszystkich trzech zasadniczych warstw. Urazy poważniejsze zwykle nie ograniczają się do powłok skórnych, lecz prowadzą do większego lub mniejszego uszkodzenia lub zniszczenia narządów wewnętrznych.więcej»
Rany kłute - diagnozowanie
Są typowym następstwem mechanicznego działania narzędzi ostrokończystych lub kończystych typu bagnet czy widły na tkankę człowieka. Rana kłuta może też powstać od pchnięcia czubkiem noża. W toku śledztwa przedmiotem badania rany tego rodzaju jest w pierwszej kolejności ustalenie narzędzia, od jakiego powstała. W niektórych przypadkach może to nie być łatwe, gdyż rana kłuta może na pierwszy rzut oka przypominać postrzałową. więcej»
Recydywa
"Recedere" z łac. oznacza po prostu "ponowną wpadkę". Ujmując rzecz w języku prawniczym, pojęciem tym określamy ponowne popełnienie przestępstwa przez osobę już karaną, powrót do przestępstwa. Recydywistą w rozumieniu prawa karnego nie jest więc ten, kto popełnia kolejno kilka przestępstw po sobie, nawet przedzielonych znaczną przerwą. Warunkiem podstawowym uznania sprawcy za recydywistę w jest ustalenie, że kolejne przestępstwo popełnił on już po ukaraniu go za przestępstwo wcześniejsze.więcej»
Represyjność, bezkarność, kryminogenność?
Problem wpływu polityki karnej na poziom bezpieczeństwa publicznego i jednostki od dawien dawna jest przedmiotem sporów. Od razu dodajmy, nie rozstrzygniętym do dnia dzisiejszego. Zwolennicy prostych rozwiązań nie mają wątpliwości - ustawodawca powinien stanowić surowe prawo karne, a wymiar sprawiedliwości rygorystycznie je stosować. Wg nich, im surowsze kary, tym mniej przestępstw, a tym samym życie bezpieczniejsze.więcej»
Rozbój, rabunek, napad rabunkowy
Jest to szczególnie drastyczny sposób dokonania kradzieży. Polega za zaborze cudzego mienia w celu jego przywłaszczenia przy użyciu przemocy wobec osoby lub groźby natychmiastowego użycia przemocy. Innym sposobem dokonania rozboju jest zabór cudzego mienia przez doprowadzenie pokrzywdzonego do stanu nieprzytomności lub bezbronności. więcej»
Samobójstwo
Ostatnia aktualizacja tekstu :2015.01.07Jest uważane za symptom społecznego nieprzystosowania. Powszechnie uważa się, że samobójca z przyczyn środowiskowych [zewnętrznych] lub tkwiących w jego psychice [endogennych, wewnętrznych] nie potrafi prawidłowo ukształtować sobie relacji ze środowiskiem społecznym, w którym przyszło mu egzystować. Samobójstwo jest działaniem godzącym w jedną z najważniejszych wartości - ludzkie życie. Unicestwienie własnego życia wymaga przezwyciężenia jednego z najsilniejszych popędów, jakim jest instynkt życia. Jego następstwa dotykają nie tylko osobę samobójcy.więcej»
Samozapalenie
Kiedyś zbadanie takiej właśnie wersji przyczyny pożaru należało do podstawowych zadań śledztwa przede wszystkim w sprawie dużych pożarów stogów zboża, słomy, siana i innych produktów rolnych. Alternatywą były wersje zbrodniczego podpalenia, nieumyślnego zaprószenia ognia przez człowieka albo działania czynników przyrody, np. uderzenia pioruna.więcej»
Sekcja zwłok
Sekcja zwłok Właściwiej należałoby powiedzieć sądowo-lekarska sekcja zwłok, albowiem do tego rodzaju badania zwłok ludzkich odnoszą się przytoczone tu uwagi. Proponowane przez różnych autorów definicje można podsumować następująco: sądowo-lekarska sekcja zwłok to otwarcie i zbadanie co najmniej trzech jam ciała tj. czaszki, klatki piersiowej i szyi oraz jamy brzusznej w celu ustalenia przyczyny śmierci, jej charakteru i związku przyczynowego z działaniem innych osób.więcej»
Skargi i wnioski
Właściwie to stosowniej byłoby ograniczyć się do hasła "skargi", gdyż w praktyce "wnioski" mające na celu usprawnienie działalności urzędu prokuratorskiego napotkać jest niezwykle trudno. Także skargi, w znaczeniu jakie temu pojęciu nadaje kodeks postępowania administracyjnego, zdarzają niezbyt często. Nagminnie za to płyną pisma interwencyjne pospolicie zwane skargami, za pomocą których osoby zainteresowane rozstrzygnięciem sprawy na swoją korzyść, a jednocześnie nie radzące sobie z merytorycznym wyartykułowaniem racji w trybie przewidzianym w kodeksie postępowania karnego [KPK] usiłują wywrzeć presję na prokuratorze drogą pozaprocesową. więcej»
Skruszony przestępca
Na całym niemal świecie skruszony i gorliwie współpracujący z oskarżycielem i sądem przestępca ma prawo liczyć na złagodzenie kary. To z jednej strony pewna, ukształtowana wielowiekowa tradycja, ale też zasada ściśle określona w obowiązujących przepisach.więcej»
Stan spoczynku
To specyficzna forma emerytury prokuratorskiej. Wbrew pozorom nie jest rozwiązaniem tak zupełnie nowym. Przejście prokuratora [podobnie jak sędziego] w stan spoczynku przewidywało już prawo o ustroju sądów powszechnych z 1928r. Obecnie obowiązuje zasada, że prokurator przechodzi w stan spoczynku z chwilą ukończenia 65 roku życia. Od zasady tej możliwe są wyjątki. Na wniosek zainteresowanego kontynuowaniem służby prokuratora, granica ta może zostać przedłużona do lat 70-ciu. Może też dojść do jej skrócenia. Prokurator - kobieta na swój wniosek może przejść w stan spoczynku już po ukończeniu 55 lat życia, jeżeli przepracowała na tym stanowisk nie mniej niż 25 lat, a mężczyzna - po ukończeniu 60 lat, jeżeli przepracował na stanowisku prokuratora co najmniej lat 30. więcej»
Strefa Schengen
Jest obszarem, w skład którego wchodzą terytoria poszczególnych państw członkowskich, na którym stosowane są ściśle określone zasady reżimu Schengen dotyczące m.in. ochrony granic, ochrony danych osobowych obywateli, wzajemnej współpracy pomiędzy służbami policyjnymi państw - sygnatariuszy, wydawania wiz cudzoziemcom, jak również działania tzw. Systemu Informacyjnego Schengen. więcej»
Strefa strzeżona, czyli jak zapobiegać przestępczości
Pojęcie strefy strzeżonej związane jest najbardziej z jedną z trzech współczesnych koncepcji zapobiegania przestępczości - koncepcją socjologiczną. Pozostałe dwie to koncepcja prawa i porządku oraz koncepcja organizacyjno techniczna. Także te koncepcje nie pozostały bez wpływu na powstanie i rozwój kryminologii środowiskowej, a w ślad za tym na wypracowanie teorii strefy strzeżonej.więcej»